29 сакавiка 2024, Пятніца, 1:50
Падтрымайце
сайт
Сім сім,
Хартыя 97!
Рубрыкі

«Кібаргі»: Будні ўкраінскіх герояў

9
«Кібаргі»: Будні ўкраінскіх герояў

Фільм, які паказвае вайну на Данбасе не з тэхнічнага, а з чалавечага боку.

Легендарная гісторыя абароны данецкага аэрапорта фіксуе падзеі верасня 2014 года. Група добраахвотнікаў адпраўляецца на сваё першае двухтыднёвае дзяжурства ў месца, дзе ўжо чатыры месяцы ідуць жорсткія баі. Абараніць стратэгічна важны аб'ект – справа гонару для кожнага з іх. Зусім розныя, але аб'яднаныя адной мэтай, героі гатовыя пайсці на ўсё, каб абараніць сваю краіну, піша 112.ua.

Адкрывае стужку сцэна, якая ўбірае ў сябе ўсю сутнасць падзей – згодна са звесткамі выведкі, на аэрапорт павінна абрынуцца сістэма залпавага агню "Бураціна", якая знішчае ўсё ў радыусе трох кіламетраў. Камандзір батальёна прапануе ахвотным пакінуць перыметр, на што ўсе ўдзельнікі ахоўнай аперацыі адказваюць пераканаўчай адмовай, пацвярджаючы такім чынам сваё гучнае званне "кібаргаў".

Экранізаваць гісторыю, якая безумоўна гэтага заслугоўвала, адважыўся ўкраінскі і крымскататарскі рэжысёр Ахтэм Сеітаблаеў. Тэма АТА і вайны для яго не новая: раней сёлета ж выйшла ягоная драма пра нямецкую акупацыю Крыма "Чужая малітва", а да гэтага Ахтэм доўгі час выступаў вядоўцам праекта "Адважныя сэрцы", прысвечанага гераізму воінаў АТА. Уласна, ідэя стварыць фільм "Кібаргі" адтуль і нарадзілася. Пачуўшы падчас перадачы гісторыі абаронцаў данецкага аэрапорта, рэжысёр убачыў у блізкай для сябе тэме глыбокі кінематаграфічны патэнцыял.

Дапамагчы Сеітаблаеву ўвасобіць задуманае ўзялася ўкраінская драматург Наталля Варажбіт і, уласна, самі "кібаргі". Байцы кансультавалі стваральнікаў фільма на ўсіх этапах – пачынаючы ад напісання сцэнару і заканчваючы здымачным працэсам. Далучыцца да праекту наважылася і дзяржава – палова бюджэту (з агульнай сумы 47 млн грн) была выдзеленая Дзяржаўным агенцтвам Украіны ў пытаннях кіно. "Гэта першы мастацкі фільм аб вайне такога маштабу, таму на яго была ўскладзеная вельмі важная місія, і я ганаруся тым, што мы яго падтрымалі", – заявіў кіраўнік Дзяржкіно Піліп Ілленка.

На задуму стваральнікаў, "Кібаргі" – гэта не відовішчны блакбастэр, насычаны баявымі сцэнамі і дарагімі спецэфектамі. У першую чаргу гэта фільм, які разглядае тое, што адбываецца з чалавечага боку, які заглядвае ў думкі і душы сучасных украінскіх воінаў і адлюстроўвае іх самую сутнасць.

Усе героі – зборныя вобразы, узятыя з рэальных байцоў. Некаторыя з іх расказалі пра сябе самі, іншыя, якіх ужо няма ў жывых, адноўленыя з успамінаў сваіх таварышаў. "Ва мне жыве, пэўна, сотні паўтары гісторый... Я ведаю гэтых людзей, мне не давялося нешта выдумляць. Гэтыя людзі абсалютна рэальныя, я шмат іх слухала і вось так нарадзіліся іх вобразы", – падзялілася Наталля Варажбіт.

Героі і насамрэч атрымаліся рэалістычнымі. Пяць ключавых персанажаў, з якімі глядач праводзіць без малога два тыдні экранных падзей, не пакідаюць абыякавымі, прымушаючы пражываць з імі кожны момант. Яны як ніхто іншы востра адчуваюць кошт жыцця, захапляючы і захопліваючы настолькі, што не паверыць у іх існаванне проста немагчыма. Натуральна, такой праўдападобнасці не ўдалося б дасягнуць без майстэрскага пераўвасаблення выканаўцаў галоўных роляў Рамана Ясіноўскага, Макара Ціхамірава, Вячаслава Даўжэнкі, Віктара Жданава і Андрэя Ісаенкі.

Адзінае, у чым можна папракнуць фільм (хоць і не хочацца) – гэта ўражваючая часам пафаснасць і празмерны сыход у філасофію. Аднак абедзве гэтыя тэмы непазбежна выцякаюць з эпічнасці сюжэту – немагчыма пражываць вайну, не маючы магутнай унутранай матывацыі, вынікаючай з базавых перакананняў і поглядаў на жыццё.

Навошта ты тут?

За што ты ваюеш?

За што ты любіш Украіну?

Як успрымаць смерць?

Што ты адчуваеш, калі забіваеш людзей?

Гэтыя і многія іншыя пытанні героі задаюць адзін аднаму і разам з гледачамі шукаюць на іх адказы. Фільм падымае многія вострыя тэмы, разглядаючы іх з розных бакоў. Дзякуючы гэтаму, аўтарам удалося стварыць нешта ўнікальнае – адлюстраваць на экране прамежкавы, пераломны момант сучаснай Украіны, якая фармуе новы сэнс і якая знаходзіцца на новым этапе свайго станаўлення.

"Мы з вамі з'яўляемся сведкамі нараджэння не толькі новай украінскай нацыі, але і новага ўкраінскага войска... Мы пастараліся зняць сумленнае кіно, кіно аб тым, як цяжка і пакутліва мы вызваляемся ад нараста на дне карабля, які дзесяцігоддзямі ігнаравалі. Гэта не крытыка, гэта спроба расказаць аб тым, што баліць", – падзяліўся Ахтэм Сеітаблаеў на прэс-канферэнцыі з нагоды кіеўскага папярэдняга паказу фільма.

У сваю чаргу Піліп Ілленка звярнуў увагу на тое, што ўсвядоміць каштоўнасць фільма і значнасць усяго таго, што адбываецца цяпер вельмі складана: "Гэта фільм пра незавершаную вайну. Гэта вельмі складаная задача для мастака, бо застаецца вельмі шмат пытанняў, тэмаў, момантаў, якія цалкам можна будзе ацаніць пазней, калі пройдзе 10, 20, 30 гадоў".

Так ці інакш, але ўжо цяпер з упэўненасцю можна сказаць, што "Кібаргі" атрымаліся ўзважанымі, шчырымі і глыбокімі. З дарэчнай паэтычнасцю, але без змякчальных прыкрасаў яны адлюстроўваюць жах вайны, разам з яе бессэнсоўнай бязлітасцю, і зусім будзённы гераізм нашых воінаў, якія шчыра вераць у Украіну і гатовыя за яе памерці.

"Калі б такое кіно выйшла раней, мы б не аддалі ні аднаго сантыметра нашай зямлі. Гэты фільм значна мацнейшы за ўсе "грады" і зброі", – сказаў на заканчэнне пасля марыупальскага паказу палкоўнік Усевалад Сцяблюк.

Напісаць каментар 9

Таксама сачыце за акаўнтамі Charter97.org у сацыяльных сетках