Як лукашэнкаўскія СМІ ўтойваюць ад нас праўду

БТ дало шмат падстаў казаць аб сабе ў негатыўным ключы.

Нягледзячы на трагедыю падчас святочнага салюту ў Менску 3 ліпеня, на наступную раніцу каналы паказалі ў навінах сюжэты пра тое, як краіна з размахам адсвяткавала Дзень незалежнасці – і нічога не распавялі пра НЗ. Толькі бліжэй да абеду дзяржаўнае ТБ коратка працытавала паведамленне Следчага камітэта, з якога было мала што зразумела, піша udf.by.

У гэтыя ж дні канал АНТ прыпісаў аўтарства слоў песні «Родны мой горад» кампазітару Васілю Раінчыку, хоць вершы насамрэч стварыў паэт Уладзімір Някляеў, які знаходзіцца ў апазіцыі да ўлады.

Агульнанацыянальныя тэлеканалы «Беларусь 1», АНТ і СТВ, якія цалкам кантралююцца ўладамі, прадаўжаюць заставацца крыніцай інфармацыі для значнай часткі насельніцтва. Таму праз цэнзуру ў гэтых грамадзян можа фармавацца скажонае ўяўленне аб тым, што адбываецца ў Беларусі і свеце.

Акцыі пратэсту

Пра тое, што беларусы бываюць вельмі незадаволеныя сваёй уладай, на дзяржаўных тэлеканалах амаль ніколі не распавядаюць. Пра акцыі пратэсту на БТ як правіла альбо маўчаць, альбо распавядаюць праз час у прапагандысцкіх фільмах, падмяняючы іх сэнс.

Падчас прэзідэнцкіх выбараў-2010 вядоўца Сяргей Дарафееў, які намякнуў аб масавай акцыі пратэсту, якая праходзіць у Менску, быў звольнены. Пару гадоў таму «Маршы недармаедаў», якія прайшлі ў многіх рэгіёнах, дзяржаўная тэлевізія таксама ўпарта не заўважала. Толькі потым пра іх згадалі ў прапагандысцкім фільме, дзе сцвярджалася, што апазіцыя хацела такім чынам зладзіць у Беларусі майдан.

Эканамічныя катаклізмы

Тыя грамадзяне, якія даведаюцца пра падзеі ў краіне галоўным чынам з навін БТ, выяўляюцца ў курсе эканамічных калатнеч самымі апошнімі. Напрыклад, аб чарговай дэвальвацыі ў 2011 годзе ў Беларусі раней паведамілі расейскія тэлеканалы.

Парушэнні на «выбарах»

Усе «выбары» на дзяржаўнай тэлевізіі выглядаюць як свята. Прапагандысты не толькі самі маўчаць аб шматлікіх парушэннях, але і не даюць расказаць пра іх іншым. Пры рэтрансляцыі расейскіх каналаў рэпартажы з крытычнымі сюжэтамі проста выразаюцца.

Зазнаюць цэнзуру і выступы апазіцыянераў і актывістаў. Некалькі гадоў таму надпіс на майцы Уладзіміра Няпомняшчых «За Беларусь без Лукашэнкі» ператварыўся ў лозунг «За Беларусь».

Гумар пра Лукашэнку

Жарты аб Лукашэнку на дзяржаўным ТБ традыцыйна не вітаюцца, а адпаведны гумар у эфіры расейскіх тэлеканалаў бязлітасна выразаецца. Ахвярамі ідэолагаў становяцца нават самыя бяскрыўдныя жарты.

Рэзкія і беспадстаўныя заявы Лукашэнкі

Што цікава, у нейкім сэнсе зазнае цэнзуру і беларускі дыктатар. Лукашэнка традыцыйна кажа шмат і не сказаць, што заўсёды па справе. Неаднаразова было заўважана, што на дзяржканалах могуць паказаць заявы дыктатара, якія потым не знайсці ў паведамленнях прэс-службы і друкаваных СМІ (дастаткова ўспомніць словы пра «казла» Барозу). Але з іншага боку гэта кажа пра тое, што і БТ пускае ў эфір не ўсе самыя цікавыя цытаты Лукашэнкі – інакш яны маглі б стаць падставамі для шматлікіх скандалаў.

Яшчэ адно сведчанне гэтаму - жывыя эфіры выступаў Лукашэнкі, якія доўжацца па некалькі гадзін. Часцяком там гаворыцца столькі недарэчнага (а ідэолагі не ў стане гэта выразаць), што потым агучваюцца зняпраўджванні як унутры краіны, так і за яе межамі.

Колькі скандальных заяваў Лукашэнкі штотыдзень у працоўным рэжыме выразае БТ, можна толькі здагадвацца.

Разыходжанне з пазіцыяй і ідэалогіяй уладаў

Падчас пратэстаў «жоўтых камізэлек» у Францыі па «Беларусі 1» паказалі сюжэт, дзе цалкам сказілі сэнс сказанага пратэстоўцамі. З рэпартажу можна было зрабіць выснову, што ў Францыі справы вельмі дрэнныя, ды і наогул усееўрапейскі майдан на падыходзе.

Як бы чаго не выйшла

Часам цэнзура на Беларускай дзяржаўнай тэлевізіі настолькі абсурдная, што, відавочна, тлумачыцца асцярогай некаторых супрацоўнікаў «як бы чаго не выйшла». Напрыклад, летась з расейскага серыяла «Востраў» для беларускіх гледачоў выключылі дзве сцэны з удзелам героя па імені Аляксандр Лукашэнка.

А на тэлеканале СТВ пару гадоў таму зарэтушавалі герб «Пагоня» ў сюжэце пра патрыятызм (!).

Увогуле, нядаўнія прыклады дэманструюць, што барадаты анекдот пра БТ не страціў актуальнасці. Тэлегледачы па-ранейшаму могуць плакаць ля экранаў і жадаць трапіць «у тую Беларусь, якую ў тэлевізары паказваюць».